Τα γραφήµατα στη σύγχρονη δηµοσιογραφία

nikas_eipanΤα γραφήµατα είναι ένα ισχυρό πολυεργαλείο στη σύγχρονη δηµοσιογραφία: µπορούν να «δείχνουν» αντί να λένε. Έχοντας τους δικούς τους κώδικες (λέξεις-κλειδιά, εικόνες-κλειδιά, σχήµατα-κλειδιά) προκαλούν το ενδιαφέρον του αναγνώστη και τον ενηµερώνουν γρήγορα και διεξοδικά.

Ο Πάνος Κωνσταντόπουλος και η Ζωή Κατσιγιάννη όχι µόνο σχεδιάζουν -χρόνα τώρα- γραφήµατα µε εξαιρετική δεινότητα, αλλά είναι και οι πρώτοι στην Ελλάδα που τα διδάσκουν!

Τον Πάνο Κωνσταντόπουλο τον γνωρίζω από παλιά, γι’ αυτό και αρχίζω από αυτόν. Ξεκίνησε να σχεδιάζει στην «Ελευθεροτυπία» και γρήγορα ξεχώρισε για τη γραµµή του. Η παρουσία του στην «Καθηµερινή» και η συνεργασία του µε την Art Director της εφηµερίδας, απογείωσε τη δουλειά του. H αισθητική των γραφηµάτων συµβαδίζει µε τον εκλεπτυσµένο σχεδιασµό των σελίδων της εφηµερίδας.
Λιτός στο χρώµα, µάστορας στην τυπογραφία, καλλιτέχνης στην εικαστική απεικόνιση, σωστός στη δηµοσιογραφική δεοντολογία. Εχει έναν ξεχωριστό τρόπο να οργανώνει τους χώρους του, να τοποθετεί το υλικό µε ιεραρχία, να µας οδηγεί από τη µία πληροφορία στην επόµενη «κλείνοντάς µας το µάτι» στα σηµαντικά σηµεία.
Τα γραφήµατα του Πάνου έχουν τη δική τους προσωπικότητα. Με φόντο συνήθως λευκό ή απαλό γήινο, έχουν αρχή, µέση και τέλος. ∆εν «βαραίνουν» µε πολλά στοιχεία, αφού ο σχεδιαστής έχει ήδη φιλτράρει τις πληροφορίες, κρατώντας τις πιο σηµαντικές. Πολλές φορές χρησιµοποιεί φωτογραφίες, τις οποίες τραβάει ο ίδιος, για να δώσει το απαραίτητο στίγµα με το δικό του ξεχωριστό υλικό.

Η Ζωή Κατσιγιάννη τα τελευταία χρόνια βρίσκεται στην πιο δηµιουργική της φάση. Αν και µε εµπειρία πολλών ετών στις εφηµερίδες, µου κέντρισε το ενδιαφέρον µε τα µεγάλα, εντυπωσιακά γραφήµατά της στον «Ελεύθερο Τύπο», κυρίως κατά τη 2η περίοδό του.
Η θητεία της δίπλα στους Ισπανούς σχεδιαστές της «innovation Periodista», που είχε αναλάβει τον ανασχεδιασµό, ήταν ένα… εντατικό σεµινάριο σχεδιασµού γραφηµάτων. Η επιρροή αυτή της Ισπανικής Σχολής φαίνεται και στις σηµερινές της δουλειές. Η Ζωή δεν φοβάται τους µεγάλους χώρους, ούτε κουράζεται µε τα πολλά στοιχεία και τις πληροφορίες. Σχεδιάζει µε τέχνη, χρησιµοποιεί κάθε εικαστικό µέσον για να οπτικοποιήσει την είδηση και κατασκευάζει εντυπωσιακά εικονίδια (pictograms) αντικαθιστώντας τα… πολλά λόγια µε εικόνες. Η Ζωή θέλει να βοηθά τον αναγνώστη να µάθει. Αν δεν ήταν µια τόσο επιτυχηµένη σχεδιάστρια infographics, θα ήταν µια καταπληκτική δασκάλα!
Και στη δική της περίπτωση, αναγνωρίζουµε εύκολα την υπογραφή της. Με τη δική της χρωµατική παλέτα, την «καθαρή» τυπογραφία, τις αδρές φόρµες, το χιούµορ…

Νιώθω περήφανος βλέποντας γραφήµατα ποιότητας, δηµοσιογραφικής προσέγγισης και αισθητικής. Γιατί γνωρίζω καλά πόσος κόπος, αλλά καί πόση γνώση απαιτούνται για να καλύψουν αυτά τα λίγα τετραγωνικά εκατοστά στο χαρτί της εφηµερίδας.

Δημητρης Νίκας
art director στην εφημερίδα ΕΘΝΟΣ